proces o zbiegłych poddanych w średniowieczu polegał na uzyskaniu odszkodowania za samowolne odejście chłopa (oraz karę od pana który go przyjął), natomiast od XVI wieku opierał się na odnalezieniu zbiegów i osadzeniu w miejscu skąd uciekli – był to więc proces windykacyjny. Proces ten regulowany był przez lauda (uchwały) sejmikowe. Dochodzenie można było prowadzić bez przedawnienia, co miało zapewnić maksymalną skuteczność w ściganiu zbiegów.